Borek Sipek
Op 13 februari 2016 is in zijn woonplaats Praag de Tsjechische architect, ontwerper en kunstenaar Borek Sípek (Praag, 1949) overleden. De energieke en extraverte Sípek realiseerde diverse gebouwen, interieurs en meubels, maar werd vooral bekend om fantasievolle en kleurrijke glasobjecten als schalen, vazen en drinkglazen. Zijn glaskunst en meubels zijn aangekocht door vooraanstaande musea als het MoMa in New York en het Musée des Arts Décoratifs in Parijs; het Stedelijk Museum in Amsterdam toonde de grote solotentoonstelling Style Forms Function in 1991. In 1993 werd hij onderscheiden met de Duitse staatsprijs voor architectuur.
In 1968 vluchtte Sípek, toen een student meubelvormgeving, tijdens de Praagse Lente naar Duitsland, waar hij architectuur studeerde. Na een vervolgstudie architectuur in Delft vestigde hij zich in Nederland, waar hij de volledige jaren tachtig zou wonen. Hoewel hij hier werd bewonderd om zijn lef en originaliteit, bleef hij altijd een buitenbeentje in de Nederlandse vormgeving, die juist werd gedomineerd door efficiëntie en functionalisme. Voor Sípek waren emotie en verhalende symboliek veel belangrijker dan gebruiksgemak. Zo ontwierp hij uit ballorigheid tegen de in zijn ogen burgerlijke braafheid van de Nederlandse zakelijkheid wijnglazen zonder voet, die dus niet konden worden neergezet.
Sípek vond meer aansluiting bij Italiaanse postmodernisten als Michele De Lucchi en Ettore Sottsass, die in de jaren tachtig ook experimenteerden met expressieve vormgeving waarin kleur en decoraties een grote rol spelen. Met zijn neobarokke ontwerpstijl was hij in zekere zin zijn tijd ver vooruit, al was vernieuwing niet zijn drijfveer. Sípek zocht vooral naar een meer persoonlijk en poëtisch design. Ook werkte hij samen met ambachtslieden als glasblazers en meubelmakers.
Hoewel hij bekendstaat als glaskunstenaar, ontwierp hij industriële meubels voor bekende designlabels als Driade en Vitra. De vormen, materialen en kleur waren onveranderd flamboyant. Daarnaast ontwierp de veelzijdige Sípek ook spraakmakende gebouwen en interieurs, waaronder een boetiek voor Karl Lagerfeld in Parijs . Na de val van het IJzeren Gordijn vestigde Sípek zich in 1989 weer in Tsjechië, waar hij van grote betekenis is geweest voor het behoud van de traditionele glasblaasindustrie. Hij bleef daarnaast actief als architect; in 1992 verzorgde hij de jarenlange restauratie van de Burcht in Praag op verzoek van president Václav Havel.